Oriënt & Parlement
Atelier – Onderwijs – Engagement – Publicaties
____________________________________
Turkish delight
1970-71
Haalt zijn rijbewijs 1 augustus 1970 en vertrekt een week later in een oude 6-cilinder Dodge naar Güzelyali, Turkije, een piepklein doch idyllisch vissersdorp aan de Dardanellen: 20 huizen, 9 boten, een theehuis en een café. Geen gas of electra, een waterkraan ergens aan de kant van de weg. Verblijft er een jaar, maakte er tekeningen en gouaches, leert er Turks en sardinevissen, doorkruist Anatolië en rijdt via Iran en Afghanistan naar Lahore, Pakistan en weer terug.
Is nadien nooit meer een verkeerssituatie tegengekomen waar hij van opkeek.
Güzelyali
Het leidde tot een overdaad aan herinneringen aan Turkse baden, Perzisch tegelwerk, Afghaanse koffiehuizen en Moghultuinen.
____________________________________
.
_____________________________________
Richt de stichting ‘Woon- en Werkruimte Kunstenaars’ WWK op, en betrekt een atelier in de Pelsterstraat, Groningen.
_________________________________________________
West & Oost
Het verblijf in Azië nodigde uit tot nadere studie van niet-Europese kunst en daarmee tot de ontdekking dat de revolutionaire vernieuwingen van het Modernisme naadloos overeen kwamen met oeroude tradities in andere delen van de wereld.
Conclusie was dat niet het afzetten tegen tradities, maar juist het zoeken naar interacties tussen diverse culturen een interessant speelveld opleverde
__________________________________________________________
Gouache
Specialiseert zich aanvankelijk in tekeningen en gouaches,
Olieverf
Maar schuwt de olieverf niet
Bladspiegels
De serie Bladspiegels is in opdracht van de Openbare Bibliotheek Groningen gemaakt:
25 Gouaches, her en der verrijkt met bladgoud, gebaseerd op verschillende klassieke Euraziatische stijlen – 5 Europese en 10 Aziatische – alles geïnspireerd op de ‘kunst van het boek’.
Doel was de verbinding van Europese met Aziatische tradities waarin exotische stijlen werden vermengd met Europese opvattingen, al dan niet in de vorm van een “Stijlbreuk”.
Af en toe ontstonden er tot dusver nog onbekende stijlen die heel goed in een bepaalde cultuur hadden kunnen bestaan.
Hoe dan ook, kenmerkende vormen uit exotische culturen versmolten zich met persoonlijke inzichten.
Religieuze thema’s blijven intrigeren…
Atlas. – Het Drakenteken – Phoenix
Net als mythologische…
Gilgamesj
Ook het oudst bekende epos ter wereld: het Gilgamesj-epos (Mesopotamië, ca 2100 vC) was – net als eerder de Openbaring van Johannes – een ingang tot nieuwe vormen en interpretaties.
Chumbaba – De schorpioenreuzen – De stier van Ishtar
Het verhaal gaat over de vriendschap tussen koning Gilgamesj en de natuurmens Enkidu, hun avonturen en de zoektocht naar het eeuwige leven.
Gilgamesh & Enkidu – Recitatief – Demon
Grafiek
En er staat ook een etspers op het atelier
Etsen: Kreeft (Cancer) – Stier (Taurus)
Strips
Is redacteur van de Groninger BBK-krant en publiceert daarin verschillende artikelen en ook strips als: ‘Vorst Onderbroek en de Heilige Oorlog’ (over de directeur van de Culturele Raad) en ‘Hopman Haks’ (directeur Groninger Museum).
Tegenaanval: Een engel in de hel – Vorst Onderbroek en de Heilige Oorlog
En draagt bij aan een album met meerdere tekenaars: ‘Tegenaanval’ (naar aanleiding van de vervolging van een dienstweigerende collega striptekenaar).
Keert regelmatig terug naar het Turkse dorpje, maar vliegt ook een paar maal naar India en verblijft een intensieve maand in Cappadocia, Turkije, om er het vulkanisch landschap te tekenen. De natuur overtreft hier de verbeelding.
Cappadocië
Kizil Çukur, Göreme & Soganli
Soganli & Çavusin
Ontwerpt de huisstijl voor de stichting ‘Woon- en Werkruimten voor Kunstenaars’ (WWK), in Groningen.
Archus
Ontwikkelt in 1974-’75, samen met Jan Kuipers en in opdracht van het ministerie van Cultuur het onderzoeksproject ‘Archus’ over alternatieve ontwerp-methoden in het raakvlak architectuur-beeldende kunst. Doel is om – samen met architecten – verbeelding, versiering en schoonheid weer terug te brengen in de eigentijdse bouwkunst.
Aanvankelijk loopt het voorspoedig (vooral bij de architecten) maar tenslotte strandt het subsidieverzoek bij de Raad voor de Kunst.
___________________________________
.
_______________________________________
Academie Minerva, locatie Violenstraat
Academie Minerva
Wordt in 1976 uitgenodigd om voor de Academie Minerva in Groningen te gaan werken, eerst als coördinator van de ‘Creatief Pedagogisch-Didaktische Bijscholing’, een jaar later als docent figuurtekenen, anatomie, schilderen en Sumi-e.
Minerva is in die jaren verspreid over tal van oude scholen in de binnenstad, later onderkomens voor ateliers.
Anatomie
Omdat de gangbare leerboeken te statisch zijn – atlassen en alleen gericht op de man – wordt een leergang anatomie in 20 afleveringen getekend met – naast skelet en spieren – veel aandacht voor proportieleer, de fysieke verschillen tussen man en vrouw en voor expressie en bewegingsleer (dient jarenlang ook als algemeen leerboek op Minerva).
Organisatie
Wordt In 1979 coördinator van de afdeling beeldhouwen aan de Avondschool van de Academie Minerva en leert in die rol van alles over de kneepjes van de beeldhouwkunst.
_____________________________________
.
____________________________________
In 1949 werd in Nederland de ‘Contraprestatie-regeling’ (later Beeldende Kunstenaars Regeling, BKR) ingevoerd als aanvullende aankoopregeling voor kunstenaars met onvoldoende inkomen; in 1951 gevolgd door de ‘Percentageregeling’, waarin 1 tot 1,5 % van een bouwsom werd bestemd voor kunstopdrachten.
Met name de BKR kwam rond 1970 in de vuurlinie terecht, dit vooral door een constructiefout: er werden wel aankopen gedaan, maar zonder een bestemming.
Kunstminnend Nederland was toentertijd verdeeld in twee kampen die intolerant zo niet vijandig tegenover elkaar stonden: de ‘Traditionelen’ voor wie de ontwikkeling in de kunsten ophield bij Van Gogh, en de ‘Experimentelen’ voor wie de kunst juist begon bij Van Gogh. Het eerste kamp omvatte een groot deel van de bevolking, het tweede maakte de dienst uit in de kunstwereld. Voor een middenpositie (voor allebei is wat te zeggen) was geen enkele ruimte.
Activist
Raakt in 1972 – door toedoen van de toenmalig voorzitter Harry Visser – betrokken bij de Beroepsvereniging voor Beeldende Kunstenaars (BBK), eerst als voorzitter van het ‘gewest Groningen’ alsmede lid van het landelijk bestuur.
Is een jaar later de landelijk secretaris en het jaar erop de voorzitter (1974-’76). Overlegt in deze functies regelmatig met de ministers van Cultuur (Harry van Doorn) en van Sociale Zaken (Jaap Boersma), met Kamerleden en met lagere overheden over over de vormgeving van het beeldend kunstbeleid.
Voert samen met de parlementair redacteur van het Nieuwsblad van het Noorden, Kees Wiese, een intensieve lobby in het parlement rond behoud van voorzieningen als BKR en Percentageregelingen en tot de totstandkoming van een infrastructuur voor de beeldende kunst, bedoeld om een optimale wisselwerking tussen kunst en publiek te bereiken (juist vanuit de middenpositie). Schrijft diverse voorstellen daartoe.
Adviseur
Is van 1975-’78 lid van ’s lands Raad voor de Kunst.
Blijft tegelijk ook in de thuisstad Groningen actief, als lid van tal van commissies, raden en besturen, waaronder de provinciale Cultuurraad en de BKR-commissie.
Regelt via de BBK de financiering voor een Dokumentatiecentrum in Groningen (met gelden van het ministerie van Sociale Zaken voor inhoudelijke experimenten rond de BKR: de ‘Proeftuin BKR’).
Is interimmanager voor de opbouw van het Dokumentatiecentrum Beeldende Kunst Groningen (later Centrum Beeldende Kunst).
Het onderkomen wordt het gebouw ‘De Faun’ in het centrum van Groningen.
Ateliers
Richt in 1976 de stichting ‘Woon- en Werkruimten voor Kunstenaars’ (WWK), in Groningen op en jaagt op atelierruimten, vooral leegstaande scholen in de binnenstad, maar ook het voormalig gemeentelijk belastingkantoor, een internaat van het doofstommeninstituut en een pakhuisje.
CBK
Gebouw ‘De Faun’ in de Heerestraat wordt via Academie Minerva aangeboden. Dat is weliswaar minder geschikt voor ateliers, maar perfect voor diensten als BKR, Kunstuitleen, tentoonstellingen en Documentatiecentrum.
Na de nodige aandrang vestigt de gemeente Groningen er een ‘Centrum Beeldende Kunst’.
__________________________________
.
___________________________________
De serie ‘Bladspiegels’ wordt in 1979 in het Cultuurcentrum d’Oosterpoort, Groningen, tentoongesteld; met uitgave van een catalogus waarin alle tekeningen van toelichtingen waren voorzien.
Beleidstukken
Is auteur van tal van beleidsnota’s, met als de meest invloedrijke de ‘Artotheek-nota’. Deze leidt in 1976 tot een amendement op de begroting van het ministerie van Cultuur. Gevolg is de ‘TRKU’, een regeling die de weg vrij maakt voor de ontwikkeling van de kunstuitleen – inclusief een bestemming voor de BKR-werken – op landelijke schaal.
.
Click here to open PDF: Bladspiegels
Click here to open video: Güzelyali in 1980
De kust, het huis boven, de familie van Ali Dayi beneden